Hisse senetleri için önemli bir kavram olan PD/DD nedir sorusu en basit tanımı ile birlikte bir hisse senedinin piyasadaki mevcut değeri ile muhasebe değerinin birbirleri ile bölünmesiyle elde edilen ölçümleme oranına denilmektedir. Genelde borsada ucuz hisseler elde etmek ya da bulmak isteyenler için sıkça başvurulan bir kavram olan PD/DD oranı borsada uzun vadeli düşünenleri kapsamaktadır.
PD/DD Nedir?
Kısaca PD/DD nedir sorusuna piyasa defter değeri diyebiliriz. Bazı kaynaklarda F/DD şeklinde de geçmekte ve oldukça önemli bir işlevsel yöntem olarak öne çıkmaktadır. Bu oran ise iki bileşenden temelde oluşmaktadır; piyasa değeri ve defter değeri. Kavramın iyi anlaşılması için kavramlara bakmak gerekmektedir.
Şirketin Gerçek Değerlendirme Yöntemini Öğrenme
Temel analiz yöntemleri kapsamında yatırım yapanlar için en önemli soru şirketlerinin gerçek değerini öğrenmektir. Bu sorunun yanıtlanması için ise pek çok değerlendirme yöntemleri bulunmaktadır. Sık kullanılanlar;
- Nakit akımları,
- Net aktif değeri yöntemleri,
- Tasfiye değeri yöntemi,
- Yeniden yapma değeri yöntemi,
- İşleyen teşebbüs değeri yöntemi,
- Emsal değeri yöntemi,
- Fiyat kazanç oranı yöntemi,
- Defter değeri yöntemi
Şirket Piyasa Değeri Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Piyasa değeri olarak kastedilen değer, şirketin borsada işlem gördüğü yani alınıp satıldığı fiyata denilmektedir. Bir başka deyişle şirketin piyasa değeri şirketin kendisine ait fiyatının toplam hisse sayısı ile çarpılması ile bulunmaktadır. PD/DD hesaplama için piyasa değeri hesaplamasına örnek verilecek olursa, 1 milyon hisseye sahip bir şirketin hisse fiyatı 5 TL oluyorsa, şirketin piyasa değeri de 5 milyon TL olarak bulunmaktadır.
Şirketin piyasa değeri ise sürekli değişkenlik göstermektedir. Çünkü bunun sebebi piyasa değeri hesaplamasında kullanılmakta olan hisse senedinin cari fiyatıdır. Bu fiyat ise anlık olarak değişkenliğe sahiptir.
Defter Değeri Hesaplaması Nasıl Yapılır?
PD/DD hesaplama için en önemli nokta defter değeri hesaplamasının yapılmasıdır. Defter değeri, muhasebe değerine karşılık gelmektedir. Doğrudan karşılığı olarak bilançodan hesaplanmaktadır. Özkaynakların değerlendirilmesi defter değerini göstermektedir. Başka bir deyişle toplam varlıklardan toplam borçların çıkarılması defter değerini verecektir. Bu durum defter değeri = özkaynaklar olarak formüle edilmektedir. Defter değerinin bulunması ise iki şekilde hesaplanmaktadır;
- Sermaye / toplam hisse senedi
- Özsermaye / sermaye
İşlemleri defter değeri verecektir. Ancak bu noktada şu nokta göz önünde tutulmalıdır; değer hesaplamasında şirketin sahip olduğu yönetim, yetenekli çalışan vb. etmenler bilançoda yer almazlar. Bu yüzden defter değeri şirketin net değerine karşılık gelmektedir.
PD/DD Nasıl Hesaplanır?
PD/DD nasıl hesaplanır sorusu iki şekilde yanıtlanabilmektedir;
- Hisse senedi cari fiyat x sermaye işlemi özsermayeye bölünür
- Hisse senedi cari fiyat / (özsermaye / sermaye)
Şeklinde hesaplanmaktadır. Dolayısıyla bu formüller kapsamında hesaplama yapılabilmektedir. Ancak önemli olan PD/DD yorumlama noktasıdır.
PD/DD Ne Olmalı?
Şirket değerlerinin anlaşılması için PD/DD ne olmalı sorusuna yanıt verilmesi gerekmektedir. PD/DD oranları en iyi GYO ve YO için verimli bir şekilde kullanılmaktadır. Yapılan hesaplama sonrasında PD/DD oranı düşük olduğunda yatırım yapılmaya müsait olduğu anlamına gelmektedir. Bu durum çok yüksek kazanç getirebileceği gibi aynı zamanda riskleri de beraberinde getirebilmektedir.
PD/DD oranı 1’in altında olduğunda ise şirketin net varlıklarından daha düşük seviyede değerlendirildiğini göstermektedir. Ayrıca unutulmaması gereken oranların değerlendirilmesi de sektörlere göre farklılık gösterdiğinden ötürü her sektör için farklı analizlerin yapılması gerekmektedir.
PD/DD’ye Göre En Pahalı Hisseler 2020 Yılı Listesi
PD/DD’ye göre en pahalı hisseler 2020 yılı için şu şekilde sıralanabilmektedir;
Menkul F/K PD/DD FD/FVAÖK
ACSEL 11,47 2,59 18,02
ADEL -16,11 1,75 9,37
ADESE -767,62 0,65 -25,64
AEFES 9,77 0,93 7,32
AFYON -18,73 6,86 76,42
AGHOL 7,28 0,83 6,19
AGYO 11,68 0,78 111,17
AKBNK 5,54 0,55
AKCNS 49,19 1,64 8,30
AKENR -1,12 0,86 15,65
AKFGY 3,61 0,64 14,09
AKGRT 5,22 2,72
AKGUV -3,65 1,03 -8,72
AKMGY 12,34 4,04 11,50
AKSA 7,50 1,26 4,98
AKSEN 7,86 0,77 4,41
AKSGY 2,79 0,38 11,48
AKSUE 295,92 8,24 24,65
ALARK 5,73 1,46 7,53
ALBRK 37,71 0,48
ALCAR 37,07 1,75 47,48
ALCTL 43,47 2,31 9,04
ALGYO 2,30 0,60 8,60
ALKA 8,90 3,49 6,70
ALKIM 12,90 4,26 10,06
ALYAG 6,45 2,99 -15,52
ANACM 5,94 1,19 4,88
ANELE 116,42 0,81 38,87
BASCM 236,14 0,97 10,10
BERA 51,07 0,84 8,99
BEYAZ 25,98 3,12 18,02
BFREN 25,30 10,24 21,04
BIMAS 26,02 8,01 11,29
BIZIM 24,48 5,63 2,34
BJKAS -1,56 -0,51 -761,69
EKIZ 20,82 6,96 -49,60
EMKEL -45,26 1,14 8,16
EMNIS -1,49 -0,78 -16,45
ENJSA 8,66 1,42 5,06
ENKAI 8,18 0,82 8,59
EPLAS 119,14 5,17 14,74
ERBOS 6,08 1,23 6,04
EREGL 10,83 0,85 5,20
ERSU 68,91 4,64 436,05
SMART 38,65 4,90 16,42
SNGYO 4,60 1,77 7,78
SNKRN -7,85 16,50 -13,15
SNPAM 15,24 3,76 23,76
SODA 4,87 0,99 4,69
SODSN 16,80 6,06 13,51
YESIL 1,73 0,37
YGGYO 5,95 0,85 8,97
YGYO -2,38 20,30 213,91