Valör nedir ve valör tarihi nasıl hesaplanır konularında detaylı bilgiye alt başlıklardan ulaşabilirsiniz. Ancak çoğumuzun bilmediği ve bir bankacılık terimi olan valör, aslında Forex piyasalarında da kullanılmaktadır. Günlük hayatta hepimizin bir şekilde etkileşimde olduğu valör ne demek bu sayfada örneklerle anlatılmaktadır.
Valör Nedir?
İşlemin yapıldığı tarih ile işlemin gerçekleştiği tarih arasındaki farkı ifade etmek için valör terimi kullanılmaktadır. Bu konuyu iki farklı kalemde incelemek gerekir. İlki bankacılık sektöründe valör nedir? Bankaya giren meblağlarda bir sonraki iş günü valör tarihidir. Bankadan çıkan bedellerde ise paranın çekildiği gün valör tarihidir. Vadeli mevduat hesaplarında başlangıç tarihi olarak da bilinmektedir. İkinci konu ise Forex piyasalarında valör nedir? Bu konu alt başlıklarda örneklerle anlatılmaktadır.
Valör Tarihi Nasıl Hesaplanır?
Çok sayıda farklı bankacılık işlemleri esnasında, insanların paraları belli bir süre bankalarda kalmaktadır. Örneğin Cuma günü EFT saatinden sonra işlem yaptığınızı farz edelim. Hafta sonunun araya girmesiyle, paranın hesaba geçme tarihi iki buçuk gün kadar uzayacaktır. Bu gibi süreçler bankalar tarafından verimli bir şekilde kullanılmaktadır.
Esasında bankalarda kalan bu paraların ekstradan faiz ile birlikte para kazanma aracına dönüştüğünü söyleyebiliriz. Bu nedenle valör tarihi nedir konusunu tam olarak kavrayabilmeniz için aşağıda yer alan Faiz Hesaplarında Valör Tarihi başlığını incelemenizi öneririz…
Örneklendirmelerle Valör Nedir?
Valör tarihi, örneğin vadeli mevduat hesabına yatırılan paranın faiz getirmeye başlayacağı gün için sık kullanılan bir terimdir. Aynı şekilde çekilmiş olan kredinin faiz borçlanmasının başlatılacağı gün için ya da EFT ve havale gibi para transferlerinde, gönderilen paranın hesaba geçeceği gün için de valör tarihi kullanılmaktadır.
Faiz Hesaplamalarında Valör Ne Demek?
Belli bir rakam üzerinden örnek verelim. Yüzde 7.75 faizin 3 günlük karşılığı, vergiler de çıkıldıktan sonra yaklaşık rakamın % 0,5’ine denk gelmektedir. Bir bankanın sürekli olarak bu rakamlarla işlerini devam ettirdiğini düşünelim. Böyle bir durumda valör sistemi ile finans kuruluşlarının ne kadar kazanç elde ettiğini daha net görebiliriz.
Bankalardaki Valör Tarihi
İngilizce ‘den Türkçe ’ye gelen ve value date sözcüğünün karşılığı olan valör, bugün pek çok bankanın hatırı sayılır bir kazanç elde etmesinin de temelini oluşturuyor. Maaş hesabı olan müşteriler ısrarla otomatik ödeme talimatına yönlendirilmektedir. Bunun sebebi valör sistemidir. Nitekim birçok müşteri valör nedir bilmediği için bankanın elde ettiği bu kazançlardan da habersizdir.
Ödemeler son gününde yapıldığı halde müşteriler faturalar için banka hesabında para bırakmaktadır. Bu valör sisteminin işlemesi için iyi bir fırsat yaratmaktadır. Çünkü insanlar parası bankada beklediği halde bundan rakamsal bir menfaat elde etmezler. Bankalar ise bu süreçte parayı çeşitli işlemlerde kullanırlar.
Son günlerde gündeme gelen promosyon olayının temel mantığı altında da bu sebep yatmaktadır. Bu nedenle müşterilerin valör nedir tam olarak anlayarak, mevduatlarını bankalara yatırırken pazarlık etmeleri kendi menfaatlerine olacaktır!
Mevduat Uygulamasında Valör Nedir Nasıl Hesaplanır?
Mevduat uygulamasında, X gününde 1 gün valörlü olarak paranızı yatırdığınızı varsayalım. Vadeli mevduat hesabınız, faiz kazanmaya ertesi gün başlar. Bu nedenle faiz başlangıç tarihi yani valör tarihi X+1’dir. Bu da mevduat sahibi için bir günlük faiz kaybı oluşturur. İşlemi yaparken Aynı Gün Valörlü tanımını görürseniz, bu ise faiz kazancının X gününde başlaması anlamına gelir.
Valör Tarihi Hakkında Önemli Uyarı!
Finans kurumları çoğu zaman 1 gün valörlü hizmet sunmaktadır. Mevduat sahiplerinin, valör tarihi nasıl hesaplanır konusunda inceleme yaparken bu 1 günlük faiz kaybını göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. Çünkü banka vadeli mevduat hesabınıza yatırdığınız paranıza 32 gün için örneğin yüzde 14 faiz oranı sunuyorsa. İşlem 1 gün valörlü olarak tanımlandığında 1 günlük kayıp sebebiyle aslında bankanın sunduğu gerçek faiz oranı daha düşük olmaktadır.
Yukarıda yer alan işlemde görüldüğü gibi bir gün valör varsa gerçek faiz oranı %13,57’dir. Buna istinaden valör tarihi konusunda tasarruf sahiplerinin dikkatli olması gerekmektedir. İşlemin aynı gün valörlü farklı bir ifadeyle valörsüz başlatılması için tasarruf sahipleri, banka ile pazarlığa oturabilirler.
Sermaye Piyasalarında Valör Ne Demek?
Sermaye piyasalarında gerçekleşen işlemlerde, takas süreleri için farklı valör sistemleri uygulanmaktadır. Örneğin; fon alış-satış işlemlerinde veya hisse senedi alım-satım işlemlerinde değişken valör tarihi uygulamaları bulunmaktadır. Peki, sermaye piyasalarında tam olarak valör nedir?
Forex piyasalarında işleme konulan swap bedelleri, haftanın belirli günleri birer günlük olarak hesabınıza yansıtılır. Bu günler; Pazartesi, Salı, Perşembe, Cuma’dır. Çarşamba günleri açılan ve aynı gün kapatılmayan pozisyonlarda ise 3 günlük swap bedeli yansıtılmaktadır. Bunun nedeni sermaye piyasalarında valor hesaplamasının T+2 olarak yapılmasıdır.
Dolayısıyla Çarşamba günü açılan (aynı gün kapatılmayan) pozisyon için valör tarihi hafta sonuna sarkmış oluyor. Hafta sonları da işlem gerçekleştirilmediği için işleme 3 günlük swap uygulanıyor.
Not: Valör İşlemleri
Aslında pek çok müşterinin gerek maaş, gerekse de vadesiz mevduat hesapları konusunda bankalardan rakamsal bir beklentisi olmadığını görüyoruz. Bunun ise bankalar için müthiş bir fırsat ortaya koyduğunu söyleyebiliriz.
Parayı faizle destekleyen ve müşterilerin önemsemediği boşlukları bir avantaja çeviren finans kuruluşları mevcut. Söz konusu kuruluşlar valör ile birlikte önemli derecede kazançlar elde etmektedirler. Bu nedenle birikimlerinizi vadeli hesaplara veya yatırım hesaplarına yatırmak daha avantajlı olabilir.
Bu yazıda valör nedir ve valör tarihi bankacılık işlemlerinde/sermaye piyasalarında nasıl hesaplanır detaylıca anlatmaya çalıştık. Valör ne demek gibi merak edilen diğer terimleri incelemek için web sitemizdeki bankacılık işlemleri yayınlarından faydalanabilirsiniz…
Forexte valör nedir başlığı altındaki örnek çok iyi.
Teşekkürler Erhan Bey.