Son yıllarda haberlerde de ismini sıklıkla duymaya başladığınız Varlık Fonu,devlet adına faaliyetlerini sürdüren ve devlet tarafından da denetlenen, bünyesinde yer alan tüm kurumların daha fazla gelir getirmesini sağlamak adına işlem yapan kurumdur. Bu kurum Türkiye’nin Varlık Fonu kurumuna kavuşması aslında çok eskilere dayanmıyor. Ülkemizde bu kurum 26 Ağustos 2016 tarihinde kuruldu. Varlık Fonu nedir hakkında detaylı bilgilere bu yazımızda ulaşabileceğinizi umuyoruz.
Varlık fonu nedir kısaca!
Sermaye Piyasası Kanunu’na tabi olan Varlık Fonu kurumunun Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet BOSTAN’dır. Genel olarak incelendiğinde bir anonim şirket yapısına sahip olan bu kurum dünya genelinde çok daha köklü geçmişlere sahip. Toplam değer bakımından değerlendirildiğinde en yüksek değere sahip olan Norveç Varlık Fonu kurumu oluyor. 885 milyon dolar değere sahip olan bu kurum ülkede önem verilen bir yapılanma olmayı da başarmış durumda. Varlık donu nedir hakkında detaylı bilgi almak için okumaya devam ediniz…
Varlık Fonu Nedir? Varlık Fonu’nun Amacı Nedir Hakkında Bilgiler
Varlık Fonu’nun kurulma amacı, kamu kapsamında hizmet veren kurumların, şirketlerin ya da kuruluşların yönetimini çok daha etkin kılmak ve daha fazla gelir elde etmesini sağlamaktır. Özellikle bu kurum, kuruluş ve şirketlerin nakit ihtiyacı doğduğunda birbirlerine gelir bazında destek olmasını sağlamak ve belirli bir hissenin fon bünyesinde kullanılmasını sağlamak da kurumun amaçları arasında yer alıyor. Varlık fonunun amacı nedir konusunu açıkladıktan sonra yönetimi hakkında da bilgi verelim…
Tüm bunlar için bazen tek bir elden yönetim gerekebiliyor. İşte bu noktada devlet kararı ile kurum, kuruluş ve şirketler Varlık Fonu kurumuna devrediliyor. Bu sayede ihtiyacı olan kurum ve kuruluşun nakit gereksinimi, diğer bir kurum veya kuruluş tarafından karşılanabiliyor.
Varlık Fonu’na Devredilen Kurum ve Kuruluşlar Hangileri
Ülkemizde önemli olan pek çok kurum, kuruluş ve şirketin tamamı ya da belirli bir orandaki hissesi Varlık Fonu kurumuna devredildi. Milli Piyango ve diğer şans oyunları kurum ve kuruluşları uzun süre öncesinde kuruma devredilmişti. T.C. Ziraat Bankası’nın % 6,68’lik hissesi geçtiğimiz dönemde Varlık Fonu’na devredildi. Beraberinde Savunma Sanayi Destekleme Fonu gelir hanesinde yer alan 3 milyar TL kurum tarafından kullanılmaya başlandı.
Boru Hatları ile Petrol Taşıma A. Ş.’nin yine % 6,68’lik hissesi kuruma devredildi. Türk Hava Yolları’nın ise % 49,12’lik hissesi Varlık Fonu’na devredildi. Halk Bankası’nın % 51,11’lik hissesi kuruma devredildi. Şimdiye dek en büyük hissesi Varlık Fonu’na devredilen kurum Halk Bankası oldu. Türk Telekom’un da yine % 6,68’lik hissesi Varlık Fonu tarafından yönetiliyor. PTT de varlık fonuna devredilen kurumlar arasında yer alıyor.
Varlık Fonu Nasıl Kâr Elde Ediyor?
2016 yılında kuruluşu gerçekleştirilen Varlık Fonu’nun kuruluş sermayesi 50 milyon TL idi. Bu miktar Özelleştirme Fonu’ndan temin edilmişti. Söz konusu sermaye ile faaliyetlerine başlayan kurumun çeşitli finansal işlemler ile gelir elde etmesinin sağlanması amaçlanıyor. Bu finansal işlemlere fon alım satımı, emtia alım satımı gibi aktif işlem örnekleri verilebilir.
Varlık Fonu Kârı Nasıl Değerlendiriliyor?
Varlık Fonu tarafından elde edilen gelir, devlet tarafından pek çok alanda kullanılabiliyor. Örneğin kamu kurumlarının nakit ihtiyacı karşılanabiliyor ve aynı zamanda devlet tarafından hayata geçirilen projelerde sermaye olarak kullanılabiliyor. Ülkemizde son dönemde ciddi miktarlarda sermaye gerektiren büyük projelerin gelir kaynağı Varlık Fonu oldu. Kanal İstanbul Projesi bu alanda örnek olarak gösterilebilir. Bu ve benzeri projelerin faizle borç alınmadan hayata geçirilmesi için gözler Varlık Fonu kurumuna çevrilebiliyor.
Dünyada Varlık Fonu
Varlık fonu nedir dediğimizde, dünyadaki uygulamalardan da bahsetmemiz gerekiyor. Dünya genelindeki örneklerine bakıldığında, afet durumlarında devlet yardımı sağlamak amacıyla kurumun gelir hanesinden ihtiyaç duyulan miktar alınabiliyor. Devlet çeşitli alanlarda yenilikçi veya bilimsel çalışmalarda kullanılması için bazı kurum ve kuruluşlara Varlık Fonu gelirini hibe olarak verebiliyor. Kısacası getirinin nasıl değerlendirileceği, hükümetlerin talepleri doğrultusunda belirleniyor.
Özellikle Donald Trump’ın ABD başkanı olmasıyla birlikte başlayan tüm ülkelerdeki “devlet kapitalizmi” süreci, Avrupa’ya da sıçrayacak şekilde yaygınlaşıyor. Varlık fonu bu anlamda, Türkiye’nin de benzer bir refleksi olarak değerlendirilebilir.